Nuri İyem - "Portre"
NURİ İYEM'İN 70'Lİ YILLARA AİT BİR PORTRE YAPITI...
Ayrıntılar Yüzler: Liman Sergisi’nden başlayan portre resim duyarlığı, 1962 yılından başlayarak kadın yüzleri üzerinde çoğalan ürünlere evrilecektir İyem’in sanatında. Zaman zaman bir beyaz, kimi zaman bunu çevreleyen siyah bir örtünün, bazen de aynı işlevi görsel olarak tamamlayan saçların çevrelediği oval yüzlerin egemen olduğu tuvaller, bu gruplamanın farklı örnekleri olarak resimlenir Nuri İyem’in duyarlığıyla. Hiddetten sabra, sevgiden nefrete, çaresizlikten umutsuzluğa ve karanlıktan sevdaya, önemlisi de gizli başkaldırılardan sarsıcı çığlıklara uzanan ışıkların yandığı gözler başattır İyem’in anlatımına. Anıtlaşan yüzler, bakışların yansıttığı duygularla sarsılır. Kimi zaman başkaldırının sızılı çığlığı ile açılır ağızlar, yüzyılların sabrını anıtlaştıran yüzlerden. Çoğun kırsal kesim kadınının çileli yaşamına, kentlerin varoluşlarında yaşama mücadelesi içinde var olmaya çalışan gecekondu kadınlarının ikilemlerle dolu günlerine, bazen de kentli kadınların yaşamını özümseyen yorumlarla çıkar karşımıza İyem’in portreleri. Bu resimler İyem’in soyutlama sürecinden geçen sanatsal anlatıştan süzülen yorumlardır. Kompozisyonun strüktürü bu öznel soyutlamanın temelinde yer alır. Bireysel özellikleri belirleyici değerler portreye dönüşürken, tüm ayrıntılardan arınmış biçimler ve nesneler sembolik araştırılara açılır. Başı saran kumaşlar ve saçlar tensel dokuyu belirgin kılan leke dengeleri olarak yüzleri çevreler. Yüze anlam ve kişilik katan tüm mimik ve çizimler, bilinçli bir seçimle ayıklanır. Yalın formlara indirgenmiş dudaklar ve burun yüzün heykelsi yapısında yaratılan dondurucu etkiyi pekiştirir. Bireyselliğin öznelliği ve kişiliğin yanılsaması için saklı tutulan tek öge gözler, çarpıcı bir görsellikle ortaya çıkarılır. Bu heykelsi kimliği belirli bir portre haline getiren ve hatta tüm yaşam öyküsünü roman gibi sunan anlamlı bakışlar.
Kıymet Giray, “Nuri İyem”, İş Bankası Kültür Yayınları, 1998, Sayfa: 147, 150
Duralit üzeri yağlıboya
26 x 17 cm
1970'li yıllar, imzalı
Tahmini Değer: 300.000 TL - 400.000 TL
Açılış Fiyatı: 240.000 TL
