19. yüzyılın 2. yarısının İstanbul’unu en iyi tanıtan seyahatnamenin süslü ciltte nefis bir baskısı

Henry T. Coates & Co. Philadelphia, 1896. 2 cilt: 303 s., 25 resim, 21x14x3 cm; 309 s., 25 resim, metin sonunda 1 renkli katlanır harita, 21x14x3 cm, şömizli bez cildinde.

İstanbul üzerine seyahatnameler arasında önemli bir yer tutan, canlı ve renkli üslubuyla 19. yüzyılın ikinci yarısı İstanbul’u için zengin bilgiler veren, birçok dile çevrilen ve defalarca basılan kitabın 1896 tarihli edition de luxe baskısı sunulmaktadır. Müzayedeye sunulan nüsha bin adetlik bu sınırlı baskının 69 №’lu nüshasıdır. Edmondo de Amicis (1846-1908), orijinali Cuore (Milano, 1886) adıyla basılan Çocuk Kalbi isimli çocuk kitabıyla ünlenen İtalyan yazarıdır. 1875/1876’da ressam Cesare Biseo ile birlikte İstanbul’a gelmiştir. İlk baskısı Costantinopoli adıyla (Milano, 1877-1878) basılan kitap büyük ilgi görerek birçok Avrupa diline çevrildi. İstanbul’a 28 yaşındayken büyük bir heyecanla gelen Amicis şehirde görüp yaşadıklarını canlı ve renkli üslubuyla okuyucuya aktarır. Neyle ilgileneceğini ve nasıl ilgi çekeceğini bilen, baktığı şeyi gören ve gösterebilen bir sanatkârdır. Girişte kenti denizden görmenin heyecanını anlatan Amicis, şehrin dış ve iç görünüşü arasındaki tezatlara değinir. Beyoğlu'ndaki kozmopolit hava, köprü üstündeki kalabalıklar ve buna karşılık kentin eski kesimindeki (surçi) durgunluk uzun uzun anlatılır. Bilinen yerlerin dışında, geniş yolları, büyük binaları ve villaları ile Pancaldi (Pangaltı) gibi yeni yeni gelişen semtleri gezer. Tatavla’yı (Kurtuluş), Kasımpaşa’yı, Okmeydanı’nı, bir Yahudi mahallesi olan Hasköy’ü ve Sütlüce’yi anlatır. Kapalıçarşı’da satılan mallar hakkında da ilginç bilgiler veren Amicis gelecekte İstanbul’un batılılaşıp eski havasını kaybedeceğini hayal eder. Dolmabahçe ve Çırağan saraylarını, Üsküdar’ı gezen yazar, tüm gezginlerin durağı olan Galata Mevlevîhanesi ve Rıfaî Âsitanesi’ndeki âyinleri de seyrettikten sonra kentten ayrılır. Amicis 19. yüzyılın ikinci yarısının İstanbul’unu dünyaya en iyi tanıtan gezginlerden biridir.