MARCEL FRESNEAUX – L’ORIENT; LES OSMANLYS, CHRÉTIENS DES BALKANS

1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı’nın başlıca sebepleri Osmanlı’da yaşanan azınlık isyanları, Rusya ve Batı Avrupa ülkelerinde Osmanlı Devleti'nde yaşayan Hristiyanların insan haklarının çiğnendiği konusunda oluşan tek taraflı kamuoyu, Rusya'nın Balkanlar’daki genişleme siyaseti, Romanya ve Bulgaristan'ın bağımsızlık istekleri ve Panslavism akımıydı. Osmanlı İmparatorluğu bu savaşa hazırlıksız yakalanmış ve ağır bir yenilgi almıştı. Rus ordusu batıda Edirne’yi alıp İstanbul’a kadar, doğuda ise Erzurum’a kadar ilerlemiş, Osmanlı Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştı. Bu savaşla birlikte Osmanlı Balkanlar’daki nüfusunu büyük ölçüde yitirmiştir. Savaş sırasında yaşanan etnik temizlik ve kıyımlar nedeniyle Müslüman halkın büyük bölümü Balkanlar’dan göç etmek zorunda kalmıştır. Rus Dükü Nikolas’ın orduları ile Balkanlar’dan İstanbul’a kadar gelen Ayastefanos Antlaşması sırasında Rus ve Osmanlı yetkilileri yakından izleme fırsatı bulmuş yazar Marcel Fresneaux kitabında Balkanlardaki Hristiyan halk ve Osmanlı’nın içine düştüğü durum hakkında gözlemlerini yazmıştır.