CHARLES RODEN BUXTON – TURKEY IN REVOLUTION

GÜNÜMÜZDE ÜNİVERSİTELERDE TARİH DERSLERİNDE OKUTULAN MEŞRUTİYET VE SONRASI DÖNEMDEKİ TÜRKİYE’Yİ ANLATAN ÖNEMLİ BİR KİTAP…

Charles Roden Buxton (1875 - 1942), İşçi Partisi’ne katılan İngiliz hayırsever, radikal bir İngiliz Liberal Parti politikacısı ve kuruluşundan itibaren Balkan Komitesi üyesiydi. 1903’teki İlinden İsyanı’ndan itibaren Doğu meseleleriyle yakından ilgileniyor ve 1908 Jön Türk Devrimi'nden önce Konstantinopolis, Makedonya, Sırbistan ve Bulgaristan’ı görme fırsatı olmuştu. Kuruluşundan itibaren üyesi olduğu Balkan Komitesi yeni rejimi ve Jön Türkleri destekliyordu. 1908 öncesi Balkan Komitesi ile çıktığı gezide Jön Türkler ile konuşma fırsatı bulmuş ve Türkiye ve tüm Avrupa ülkelerinin siyaseti, reformları ve medeniyetleri hakkında konuşmuşlardır. Buxton’ın “Turkey in Revolution” eseri, meşrutiyet ve sonrası dönemdeki Türkiye’yi anlatır ve üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümünde Jön Türk Devrimi’nin kökenini anlatan Buxton, devrimin nasıl kazanıldığını ve Türk halkının nasıl kazanıldığına inandığına değinirken, Jön Türklerin devrim öncesi dönemde Makedon sorunu hakkındaki görüşlerine de ışık tutmaktadır. İkinci bölüm devrimi takip eden dönemde Türkiye’de gördüklerini ve duyduklarını içermektedir. Buxton’a göre, devrim sonrası İstanbul olağanüstü yenilikler sunuyordu ve daha önce ziyaret ettiği yerlerde aldığı izlenimi yeniden oluşturmaya çalışırken Devrim’in umutlarından farklı olarak gerçek etkilerinden bahsetmektedir. Son bölümde ise devrimi yaşayan diplomatların, tüccarların ve finansörlerin düşüncelerine yer vermiştir ve okuyucuyu “Yeni düzen kalıcı olacak mı?” sorusuyla karşılamaktadır. Buxton’ın anlattığı bu devrim anlatımına İstanbul’un yer aldığı 33 fotogravür eşlik etmektedir.